Iedereen kan meedoen

Onze actiepunten:
voor wie dit nodig heeft, blijft onze gemeente zorg en ondersteuning bieden en garandeert zij de toegang voor kwetsbare inwoners

  • het gemeentelijke minimabeleid blijft in stand en onze gemeente werkt actief mee aan schuldsanering die daadwerkelijk perspectief biedt, bijvoorbeeld door schulden op te kopen
  • extra aandacht en steun voor de 500 kinderen in onze gemeente die in armoede opgroeien
  • onze gemeente biedt mantelzorgers verlichting met dagactiviteiten die toegankelijk zijn voor alle mensen met een zorgbehoefte en onze gemeente biedt mantelzorgers korte vakanties aan voor een noodzakelijke adempauze
  • onze gemeente blijft onverminderd inzetten op preventie: voorkomen dat problemen uit de hand lopen
  • de sociale dorpsteams zetten in op een sterke combinatie van formele en informele zorg en ondersteuning, met de inzet van gekwalificeerde vrijwilligers in onze dorpen
  • er komt een overzichtelijke sociale kaart met al het zorgaanbod, die de toegang tot zorg en ondersteuning verduidelijkt

Ons verhaal over meedoen
Maatschappelijk dragen we verantwoordelijkheid voor elkaar. We kijken om naar inwoners die dit nodig hebben. Onze gemeente telt veel inwoners die beschikken over goede sociale netwerken en voldoende inkomen. Zij weten zichzelf goed te redden, ook als zij zorg nodig hebben.

Dit geldt niet voor alle inwoners. Niet voor hen die door tegenslag en pech aan de verkeerde kant van de streep zijn terecht gekomen, soms zelfs veroorzaakt door de overheid zoals in de toeslagenaffaire. Mensen die kwetsbaar zijn, moeten kunnen rekenen op passende zorg en ondersteuning. Onze gemeente is de verantwoordelijke overheid om dit te leveren, niet alleen waar het wettelijk is voorgeschreven, zoals dit hoort bij een beschaafde en fatsoenlijke samenleving. Garant staan voor de toegankelijkheid van de zorg, juist voor de kwetsbaren.

Het landelijke beleid legt nadruk op ‘eigen regie’, op de ‘participatiesamenleving’. Voor veel inwoners met problemen is dit te ver doorgeschoten; zij beschikken in de praktijk niet over de vaardigheden en kwaliteiten die je hierbij nodig hebt. Bovendien heeft de gemeente een te krap budget gekregen voor de wettelijke taken in het sociale domein. OPEN wil geen bezuinigingen accepteren op zorg en ondersteuning voor mensen die het echt nodig hebben. OPEN wil dat we blijven doen wat nodig is! Juist voor kwetsbare inwoners zal onze gemeente borg moeten staan: voor hen de toegang tot zorg en ondersteuning garanderen.

Preventie
Inzetten op preventie is de terechte keuze van onze gemeente, een keuze die OPEN van harte onderschrijft. Voor preventie kunnen tal van partners worden ingeschakeld, zoals huisartsen, scholen, kinderopvang, jongerenwerk. Maar ook verenigingen voor sport en cultuur. Het werkt vooral als we er vroeg bij zijn, zoals onze wethouder Hans Waaldijk in een convenant over schulden overeenkwam met de woningcorporaties en nutsbedrijven; om te voorkomen dat financiële problemen helemaal uit de hand lopen.

Minimabeleid en schuldhulp
We zijn trots op het minimabeleid van onze gemeente, dat we ondanks alle financiële tegenslag in stand hebben weten te houden. Daarmee schiet de gemeente te hulp, wanneer bijvoorbeeld een gemeentelijke heffing onbetaalbaar blijkt, contributie voor een sportvereniging een te hoge drempel opwerpt of de wasmachine stuk gaat. Een eerlijke kans om aan de samenleving deel te nemen. OPEN wil extra aandacht en steun voor de 500 kinderen in onze gemeente die in armoede opgroeien. Door de pandemie zal dit aantal verder kunnen stijgen en stapelen de achterstanden zich op. Hiervoor moeten we niet enkel naar de wet kijken, maar naar mogelijkheden zoeken om een eerlijke kans te bieden. Daar hebben we creatief beleid voor nodig van een wethouder met lef, zoals OPEN die sinds jaren levert.

Als er schuldsanering nodig is, moet onze gemeente kunnen bijspringen door schulden op te kopen. En enthousiaste vrijwilligers van Schuldhulpmaatje en Humanitas bieden ondersteuning aan inwoners die hun financiële problemen weer onder controle willen krijgen.

Sociale dorpsteams
Binnen de dorpen zijn de sociale dorpsteams de belangrijkste poortwachter voor de WMO, schuldenproblematiek en jeugdzorg. In deze teams zitten de professionals die een goede analyse kunnen maken van de persoonlijke situatie en de best passende ondersteuning kunnen inschakelen. OPEN is trots op de opzet van deze schakelfunctie: de sociale dorpsteams geven invulling aan onze maatschappelijke zorg voor mensen die het nodig hebben, juist als het er echt op aankomt. We zijn blij dat deze teams hun werk goed aankunnen. Bureaucratische handelingen die de gemeente voor de bestuurlijke verantwoording nodig heeft, moeten tot een minimum worden beperkt.

Sociaal domein uit de klem halen
De ontwikkeling van de zorgvraag blijft onverminderd toenemen. Zeker in de jeugdzorg leidt dit tot grote financiële tekorten voor de gemeente. Een structurele verhoging van de rijksbijdrage voor dit domein is nog niet in zicht. Op één punt is verlichting op komst: met het zogeheten ‘woonplaatsbeginsel’ kan onze gemeente de rekening voor specialistische zorg soms doorschuiven naar de gemeente waar iemand staat ingeschreven. Maar voorlopig blijft het sociaal domein financieel een ‘open eind’ regeling, met een ontoereikend budget.

Goede zorg voor wie het nodig heeft, blijft het uitgangspunt. Met een sterke combinatie van formele en informele zorg komen we dichter bij een houdbare situatie.
Er zijn in onze gemeente sterke partners in het informele circuit; er is een rijk aanbod aan gemotiveerde vrijwilligers, actieve inwoners die de handen uit de mouwen willen steken. Zodat de formele, professionele zorg pas wordt ingezet als het echt nodig is.
De ‘informele’ zorg heeft veel gezichten:

  • In de eerste plaats staan hier de belangeloze mantelzorgers, die wekelijks, dagelijks of zelfs de klok rond klaarstaan voor een partner of familielid. Vaak een zware belasting, die niet altijd is vol te houden. Dagactiviteiten die toegankelijk zijn voor alle mensen met een zorgbehoefte kunnen voor mantelzorgers verlichting brengen.
    Mantelzorgers verdienen het om erkenning te krijgen voor hun inzet, bijvoorbeeld in de vorm van een korte vakantie die door de gemeente mogelijk wordt gemaakt. Om een pauzeknop in te drukken en hersteltijd op te doen. Als het echt niet meer gaat, biedt opname van de partner of familielid in een verpleeginstelling nog een uitweg, maar mantelzorgers stellen dit moment ook zelf doorgaans zo lang mogelijk uit.
  • Dan zijn er actieve inwoners per dorp, in burenhulp, wijkverenigingen en vrijwilligersorganisaties zoals Voedselbank, Delerij, Inloop, Diaconieën, Schuldhulpmaatje, Humanitas e.d. Zodra de sociale dorpsteams een zorgvraag tegenkomen die bij het zorgaanbod van deze partners past, kunnen ze –meer dan nu gebeurt – een verantwoord beroep op hen doen. Want deze zorg is goed ingebed in de organisatie die de kwaliteit borgt. Ook vrijwilligerswerk is immers aan kwaliteitsstandaarden gebonden.
  • Sociale dorpsteams kunnen –meer dan nu gebeurt – een beroep doen op medewerking van sportverenigingen, culturele verenigingen en scholen. Ook al zijn er geen rekeningen te verzenden, er is aan beide kanten wel tijd en aandacht nodig om de kwaliteit van de benodigde zorg te borgen.
  • Om kwetsbare kinderen en jongeren te steunen in hun ontwikkeling zetten we in op wederzijdse gezinsondersteuning, aanvullend op en ten dele vervangend voor de professionele jeugdhulp. Bij wederzijdse gezinsondersteuning geven actieve gezinnen of gezinsleden steun aan andere gezinnen, die tijdelijk of langdurig kwetsbaar zijn. Deze steun kan praktisch zijn maar ook pedagogisch, voor korte of langere tijd.

We zijn trots op de sociale dorpsteams, maar de combinatie van formele en informele zorg moeten ze beter onder de knie krijgen, door beter de weg te vinden naar gekwalificeerde informele zorg die vrijwilligers bieden. Hier is een gelijkwaardige samenwerking voor nodig met inwoners, met lokale platforms; een samenwerking die winst gaat opleveren voor de samenhang en leefbaarheid in elk dorp. Doorschakelen naar een sterke combinatie van formele en informele ondersteuning vergt van onze gemeente om borg te staan voor:

  • de toegang tot ondersteuning, zodat er geen kwetsbare inwoners buiten de boot vallen;
  • communicatie met al onze inwoners en de organisaties van vrijwilligers over de brede inzet van zowel formele als informele ondersteuning.

Een overzichtelijke sociale kaart met het complete zorgaanbod, zoals in de gemeente Wageningen bestaat, verduidelijk zowel de toegang als de communicatie van alle betrokkenen.